-
1 γιά
1. πρόθ. I με ονομ. (при обознач, пригодности, соответствия, стремления):δεν κάνει γιά δάσκαλος — он не годится в учителя;
πάει γιά δήμαρχος — он метит в мэры, он хочет стать мэром;
II με αιτιατ.1) (при обознач, причины или повода) из-за, по причине; за;γι' αυτό — или γιά τούτο — поэтому, потому; — за это;
τον θαυμάζω γιά την εξυπνάδα του — я восхищаюсь его сообразительностью;
γι' αυτό σου το φέρσιμο θα μετανοιώσεις ты раскаешься в своём поступке;γιά τό κακό πού μού 'κάμε... — за зло, которое он мне причинил...;
2) (при обознач, лица или предмета, кот. нужно добыть) за;πάω γιά κρασί — идти за вином;
τρέχω γιά γιατρό — идти за врачом;
3) (при обознач, цели, мотива) для, ради;γιά τό γούστο του — для своего удовольствия;
ετοιμάζομαι γιά εκλογές — готовиться к выборам;
γιά ποιο σκοπό; — для какой цели?;
είναι μικρός ακόμα γιά τέτοια δουλιά — он мал ещё для такой работы;
3) (при распределении, предназначении) на, для;καμπίνα γιά δυό άτομα — кабина для двух человек;
τρόφιμα γιά πέντε μέρες — продукты на пять дней;
δρόμος γιά αυτοκίνητα — автострада;
αυτό το σπίτι είναι γιά γκρέμισμα — этот дом подлежит сносу;
4) (при обознач, направления):φεύγω γιά τη Μόσχα — я уезжаю в Москву;
γιά πού; — куда?;
πού το 'βαλες — или γιά πού τώβαλες; — куда ты идёшь?, куда направляешься?;γιά πουθενά δεν είμαι φέτος — я никуда не собираюсь в этом году;
5) (при обознач, времени):φεύγω γιά τρείς μέρες — я уезжаю на три дня;
θα λείψω γιά μιά βδομάδα — меня не будет неделю;
εφυγε γιά πάντα — он уехал навсегда;
σε θέλω γιά λίγα λεπτά — ты мне нужен на несколько минут;
γιά σήμερα (αύριο) — на сегодня (на завтра);
ράβω κοστούμι γιά το γάμο — шью костюм к свадьбе;
θα μείνει στο σπίτι μας κρασί και γιά τού χρόνου — вина в нашем доме хватит и на будущий год;
6) (при обознач, цены):πουλώ γιά εκατό δραχμές — продавить за сто драхм;
τα πούλησε όλα γιά ένα κομμάτι ψωμί — он продал всё за гроши;
7) (при обознач, замены):θα πάω εγώ γιά σένα — я пойду вместо тебя;
πήρα τον Κώστα γιά σένα — я принял Костаса за тебя;
τον πήρα γιά γιατρό — я его принял за доктора;
γιά ποιόν με περνδς; — за кого ты меня принимаешь?;
8) (при обознач, вознаграждения) за;εργάζομαι γιά χίλια δραχμές το μήνα — я работаю за тысячу драхм в месяц;
9) (при обознач, объекта действия) о, об;γιά μένα μην ανησυχείτε — обо мне не беспокойтесь;
φροντίζει γιά το ατομικό του συμφέρο — он заботится о своих личных интересах;
γιά ποιόν τα λες;
— — γιά σένα — для кого ты это говоришь? — Для тебя;
γιά τό καλό σου — для твоей же пользы;
τί ξέρεις γιά την υπόθεση; — что ты знаешь об этом деле?;
πρόκειται ( — или λόγος γίνεται) γιά... — речь идёт о...;
10):όσο γιά — в отношении, что касается, что до...;
όσο γιά λεφτά μη σε μέλει ο — деньгах не беспокойся;
όσο γιά το παρακάτω μη σε μέλει — дальнейшее пусть тебя не беспокоит;
όσο γιά φέτος καλά πάνε οι δουλειές — в этом году дела идут хорошо;
11) (в знач очень, сильно):τον χτύπησαν γιά καλά — его здорово побили;
γιά θάνατο — смертельно, до смерти, насмерть;
τον τραυμάτισαν γιά θάνατο — его смертельно ранили;
12):αυτός εργάζεται γιά δέκα — он работает за десятерых;
§ γιά δνομα τού θεού ( — или γιά τό θεό) — ради бога;
γιά τό ονόρε — ради славы;
γιά ποιο λόγο; — почему?;
γιά τα μάτια — для виду;
γιά ψύλλου πήδημα — из-за пустяка;
δουλεύει γιά την ψυχή τού πατέρα του — он работает за здорово живёшь;
μιά γιά πάντα — раз и навсегда;
είναι γιά φτύσιμο — он последняя дрянь, он не стоит и плевка;
δεν τον λογαριάζουν γιά τίποτε — его ни во что не ставят;
είναι αναγκαίο γιά μένα (σένα, μας) — мне (тебе, нам) необходимо...;
2. σύνδ. (с частицей να и υποτ.)1) (цели):δεν ήρθα γιά να κάτσω — я не для того пришёл, чтобы долго у вас сидеть;
πάει γιά βουλευτής — или πάει γιά να γίνει βουλευτής — он собирается стать депутатом;
2) (следствия):δεν είναι μακριά γιά να αργήσει να 'ρθει — он живёт (находится) не так далеко, чтобы опоздать;
3) (причины):γιά να μην καλέσουνε στην ώρα το γιατρό χάσανε το παιδί τους — из-за того, что не вызвали вовремя врача, потеряли ребёнка;
γιά να περπατάει ξυπόλυτος, αρρώστησε — из-за того, что бегал босиком, заболел;
4) (разделительный) или;γιά εσύ γιά εγώ — или ты, или я;
γιά σήμερα γιά αύριο — или сегодня, или завтра;
3. μόριο1) (при побуждении, иногда с частицей να):γιά δες ποιός ήρθε — пойди же посмотри, кто пришёл;
γιά να δούμε ποιός θα βγεί αληθινός — давай-ка посмотрим, кто окажется прав;
2) обл (при утверждении):θα πας η όχι;— — θα πάω γιά — пойдёшь или нет? — Обязательно пойду;
ξέρεις γράμματα;— — ναί γιά — ты умеешь читать и писать? — А как же, конечно;
3) (при запрещении или угрозе):γιά ξαναπές βρωμόλογα — попробуй-ка ещё сквернословить;
γιά ξαναπάτησε στο σπίτι — не смей больше приходить к нам;
γιά πρόσεχε τί λες! — выражайся осторожнее!;
γιά μάζεψε τα λόγια σου! — попридержи язык!
-
2 кто
кто (кого, кому, кем, о ком) ποιος* -это? ποιος είναι αυτός; \кто это сказал? ποιος το είπε; кого ещё нет? ποιος λείπει; кому принадлежит эта книга? ποιανού είναι (или σε ποιον ανήκει) αυτό το βιβλίο; кому вы пишете? σε ποιον γράφετε; кого вы имеете в виду? ποιον εννοείτε; ποιον έχετε υπόψη σας; кем вы работаете? τι δουλειά κάνετε; ο ком вы говорите? για ποιον μιλάτε;* * *(кого, кому, кем, о ком)кто э́то? — ποιος είναι αυτός
кто э́то сказа́л? — ποιος το είπε
кого́ ещё нет? — ποιος λείπει
кому́ принадлежи́т э́та кни́га? — ποιανού είναι ( или σε ποιον ανήκει) αυτό το βιβλίο
кому́ вы пи́шете? — σε ποιον γράφετε
кого́ вы име́ете в виду́? — τι δουλειά κάνετε
о ком вы говори́те? — ποιον εννοείτε; ποιον έχετε υπόψη σας
кем вы рабо́таете? — για ποιον μιλάτε
-
3 за
πρόθεση με αιτ. ή οργανική.1. πέρα(ν), έξω•жить за городом ζω έξω από την πόλη•
пределами πέραν των ορίων, έξω από τα όρια•
выйти за дверь βγαίνω έξω από την πόρτα•
уехать за границу φεύγω για το εξωτερικό•
за морем, за морями πέραν των θαλασσών.
2. πίσω, όπισθεν, κοντά•запереть дверь за собой κλείνω πίσω μου την πόρτα•
идите за мною ελάτε κοντά μου (ακολουθείστε)•
он уехал вскорь -ним αυτός έφυγε αμέσως κοντά από ‘κείνον•
-садом πίσω από τον κήπο•
заложить руки за спинку βάζω τα χέρια πίσω•
гоняться за почестями επιδιώκω τιμές•
он пишет мне письмо за писмом μου γράφει γράμματα το ένα κοντά τ’ άλλο•
спрятаться за ширмы κρύβομαι πίσω από το παραβάνι•
он оставил его далеко за собой τον άφησε μακριά πίσω του•
у него ни собой ни за женой δεν έχει τίποτε ούτε αυτός ούτε η γυναίκα του.
3. για, διά•он наказан за свою вину αυτός τιμωρήθηκε για το σφάλμα του•
вступиться за кого παίρνω το μέρος κάποιου•
просить за кого παρακαλώ για κάποιον•
работать за двоих δουλεύω για δυό•
за кого вы меня принимаете για ποιόν με περνάτε•
ручаться за кого εγγυώμαι για κάποιον•
я купил это за десять рублей το αγόρασα για δέκα ρούβλια•
благодарить -... ευχαριστώ για...• все за одного, один за всех όλοι για τον ένα, ο ένας για όλους" за наличные деньги σε μετρητά (τοις μετρητοίς)•
платье это прелестно за то же оно и дорого το φόρεμα αυτό είναι θαυμάσιο, γι’ αυτό είναι και ακριβό•
выдаёт за достоверное το παρουσιάζουν για έγκυρο•
я бранил его за леность τον μάλωνα για την τεμπελιά του•
за раз, за один раз για μια φορά•
я зайду за вами в два часа θα σας επισκεφτώ στίς δυο η ώρα•
послать за лекарством στέλλω για φάρμακο•
ходить за детьми πηγαίνω για τα παιδιά•
он смотрит за моим домом αυτός επιβλέπει το σπίτι μου.
|| (σημαίνει σκοπό)•за великое дело για μεγάλο έργο•
бороться за первенство αγωνίζομαι για το πρωτάθλημα.
4. αντί, για•око за όκο οφθαλμόν αντί οφθαλμού•
зуб за зуб οδόντα αντί οδόντος.
5. υπέρ•говорить за и против μιλώ υπέρ και κατά• (στην ψηφοφορία)•
кто за? ποιος είναι υπέρ;•
стоять за правду υπερασπίζω την αλήθεια (το δίκαιο)•
за кем ή за чем дело стило για ποιόν ή για ποιο πράγμα πρόκειται.
6. (για χρόνο) κατά, την ώρα•это случилось за обедом αυτό συνέβηκε την ώρα του φαγητού.
7. από•взять за руку πιάνω από το χέρι•
повесить за ноги κρεμώ από τα πόδια•
водить за нос σέρνω από τη μύτη•
бросить за окно ρίχνω από το παραθύρι•
схватить кого за ворот πιάνω κάποιον από το γιακά•
приниматься за работу αρχίζω (πιάνω) τη δουλειά•
заткнуть что за пояс κρεμώ κάτι από τη ζώνη.
8. στον, στην, στο•сесть за стол, за обед, за ужин κάθομαι (παίρνω θέση) στο τραπέζι, στο γεύμα, στο δείπνο•
сидеть за столом, за обедом, за ужином κάθομαι (παραβρίσκομαι) στο τραπέζι, στο γεύμα στο δείπνο•
он дает за дочерью миллион драхм αυτός δίνει (προίκα) στη θυγατέρα του ένα εκατομύριο δραχμές•
за ваше здоровье στην υγεία σας.
9. (σημαίνει απόσταση)•за версту от сюда ένα βέρατιο από εδώ.
10. προς•нога за ногу, шаг за шагом βήμα προς βήμα.
11. με•она вышла за военного αυτή παντρεύτηκε, (με) στατιωτικό.
12. λόγω, για λόγους, για, ένεκα, εξ αιτίας• σαν, ως•за неспособностью λόγω ανικανότητας•
за старостью лет σαν παρήλικος•
награждать за службу βραβεύω για υπηρεσία•
за недостаток времени λόγω έλλειψης χρόνου.
13. εν, κατά•за отсуствием εν απουσία, απόντος.
14. (για εργασία, ασχολία)•взяться за работу πιάνω τη δουλειά•
взяться за перо πιάνω την πένα, αρχίζω να γράφω.
15. μέσα, εντός, στον, στην, στο•держать, спрятать камень за пазухом κρατώ, κρύβω πέτρα στον κόρφο (έχω ύπουλο σκοπό).
16. αντί, για, στη θέση•расписаться за брата υπογράφω για τον αδερφό.
17. (διάφορες επί μέρους σημασίες)•за вами остается еще два рубля μένετε ακόμα χρέος δυο ρούβλια•
запишите это за мною γράψετε το στο λογαριασμό μου (θα σας το χρωστώ εγώ)•
за мой счет με δικά μου έξοδα•
всеми расходами осталось еще сто рублей αφαιρουμένων όλων των εξόδων, έμειναν ακόμα εκατό ρούβλια•
ему за сорок лет αυτός είναι πάνω από σαράντα χρόνια, πέρασε τα σαράντα•
что за шум? τι θόρυβος είν’ αυτός•
ото было время... αυτό έγινε τον καιρό...
|| (με την ιδιότητα)•за подписью министра με την υπογραφή του υπουργού•
за то (αντιδιαστολή) γι’ αυτό.
|| σαν, ως, για•признать- благо ευδοκώ, συγκατανεύω.
|| (αντικείμενο επιδίωξης) •охотиться за куропатками κυνηγώ πέρδικες.
|| (άλλες σημασίες)•взяться за оружием παίρνω τα όπλα (επαναστατώ)•
за исключением εξαιρέσει, εκτός•
он за все сердится όλα του φταίνε•
заработок за год οι ετήσιες αποδοχές•
за неделю, за месяц σε μια βδομάδα, σ’ ένα μήνα•
ни за что με κανένα τρόπο.
-
4 о
о (об, обо) για· σε· о ком (о чём) вы говорите? για ποιον ( για ποιο πράγμα) μιλάτε; я об этом не подумал δεν το σκέφτηκα αυτό* я о нём часто думаю τον σκέφτομαι συχνά* не беспокойтесь об этом! μην ανησυχείτε γι' αυτό! я об этом очень сожалею πολύ λυπούμαι γι αυτό* удариться о что-л. χτυπώ ( πάνω) σε κάτι; мы обо всём позаботимся θα φροντίσουμε για όλα* * *(об, обо)για; σεо ком (о чём) вы говори́те? — για ποιον (για ποιο πράγμα) μιλάτε
я об э́том не поду́мал — δεν το σκέφτηκα αυτό
я о нём ча́сто ду́маю — τον σκέφτομαι συχνά
не беспоко́йтесь об э́том! — μην ανησυχείτε γι’αυτό!
я об э́том о́чень сожале́ю — πολύ λυπούμαι γι'αυτό
уда́риться о что-л. — χτυπώ (πάνω) σε κάτι
мы обо всём позабо́тимся — θα φροντίσουμε για όλα
-
5 ради
радипредлог1. (для чего-л., кого-л.) γιά χάρη, γιά (προς) χάριν, γιά τό χατίρι:\ради него γιά τό χατίρι του, προς χάριν του· \ради общей пользы γιά τό κοινό συμφέρον2. (с целью чего-л.) γιατί:\радичего́?, чего́\ради? γιά ποιόν λόγο;, γιά ποιόν σκοπό;· шутки \ради ἀστειευόμενος· ◊ \ради бо́га (пожалуйста) разг παρακαλώ. -
6 кто
αντων.1. ερωτ. ποιος, ποια, ποιο•это кто сделал? ποιος το έκαμε αυτό;•
кто идёт? ποιος έρχεται;•
кто там ποιος είν εκεί;•
о ком вы говорите? για ποιόν μιλάτε;•
кто кого (одолеет)? ποιος ποιόν (θα υπερνικήσει);
2. ο ένας, ο άλλος, ο (οι) μεν, ο (οι) δε•кто читает, кто рисует ο ένας διαβάζει, ο άλλος σχεδιάζει•
кто куда άλλος προς τα δω, άλλος προς τα κει•
кто где ο ένας εδώ, ο άλλος εκεί•
кто что любит ο καθένας ό,τι αγαπά ή με το γούστο του.
3. αόρ. κάποιος, κανένας•если кто придёт, скажи, что я на службе αν κάποιος έρθει, πες πως είμαι υπηρεσία•
не кто иной, как... κανένας άλλος, παρά...
4. αναφρ. όποιος•тот кто ослушается, будет наказан όποιος δε θα υπακούσει, θα τιμωρηθεί.
εκφρ.кто как – ο καθένας με το δικό του τρόπο ή όπως θέλει•кто что – όποιος όποιο η ό,τι•кто-кто, а... – ποιός-ποιός, όμως...• кого-кого, а... ποιόν-ποιόν, όμως...• кто бы ни был όποιος και να είναι, αδιάφορο ποιος•кто ни на есть – καθένας, οποιοσδήποτε, όποιος και να είναι•хоть кого – οποιονδήποτε•спасайся кто может! – ο σώζων εαυτόν σωθήτω!кто в лес кто по дрова – ο καθένας το χαβά του ή το βιολί του. -
7 περνώ
περνάω (αόρ. (ε)πέρασα) 1. μετ.1) переправлять, перебрасывать;περνώ στην απέναντι όχθη — переправить на другой берег;
2) проводить, прогонять (через какое-л. место);περν τα πρόβατα από το αμπέλι — прогонять отару овец через виноградник;
3) передавать, перекидывать, перебрасывать (мяч и т. п.);4) вдевать, продевать (через отверстие);περνώ την κλωστή στο βελόνι — продевать нитку в иголку;
5) пронзать, протыкать, прокалывать (ножом и т. п.); пробивать, продырявливать (пулей и т. п.);6) пропитывать, промачивать;τον μουσαμά δεν τον περνάει το νερό — плащ не пропускает воду, плащ водонепроницаем;
7) надевать (на кого-л.); накидывать (одежду);περνώ τα παπούτσια — надевать обувь;
8) превосходить; опережать, перегонять;τον περνάει στο τρέξιμο — он бежит быстрее него;
9) переводить (на кого-л. — имущество); записывать на чьё-л. имя;τής πέρασε όλη την περιουσία του он записал на неё всё своё состояние; 10) записывать (на чеи-л. счёт), засчитывать (кому-л.); 11) проводить, проталкивать (закон, решение и т. п.); τον νόμο τον περάσανε στη βουλή закон провели через парламент; 12) обрабатывать (чём-л.);περν' κάτι με κερί — обработать что-л, воском;
13) переносить (тж. болезнь); переживать, испытывать;πέρασα γρίππη я перенёс грипп;περνώ δύσκολα χρόνια — пережить тяжёлые времена;
14) проводить (время и т. п.); проходить службу (где-л.);περάσαμε το καλοκαίρι στη θάλασσα лето мы провели у моря; πέρασα την θητεία μου στο ναυτικό я прошёл службу во флоте;§ περν κάποιον γιά... — считать кого-л. кем-л., принимать кого-л. за...;
γιά ποιόν με περνας; — за кого ты меня принимаешь?;
2. αμετ.1) переходить, переправляться; περάσαμε απέναντι мы перешли на другую сторону;περνώ στην απέναντι όχθη — переправиться на тот берег;
2) передаваться, переходить (о болезни, власти и т. п.);η μπάλλα πέρασε στον αντίπαλο мяч перешёл к противнику; τό σπίτι πέρασε στη νύφη του дом перешёл к его снохе; η εξουσία πέρασε στον λαό власть перешла к народу; 3) проходить мимо, миновать; τό σύννεφο πέρασε туча прошла; 4) проникать (куда-л.); проходить (через отверстие);νερό δεν περνάει εκεί — вода туда не проникает;
η κλωστή δεν περνάει από την βελονότρυπα — нитка не проходит через отверстие иглы;
5) проходить, кончаться; течь, протекать; истекать (о времени, сроке);μου πέρασε ο πονοκέφαλος головная боль у меня прошла; περάσανε εφτά χρόνια από τότε с тех пор прошло семь лет; πέρασε το καλοκαίρι лето (уже) прошло; πέρασε η προθεσμία срок истёк; πέρασε η μόδα мода прошла; 6) проходить, быть принятым, одобренным (о законе и т. п.); 7) иметь хождение, быть действительным (о деньгах и т. п.); 8) бывать (где-л.), регулярно приходить; часто навещать;πότε περνάει ο ταχυδρόμος; — когда бывает почтальон?;
§ περάστε παρακαλώ войдите, пожалуйста; милости просим;περνάει ο λόγος του (μου) — его (моё) слово имеет вес, его (меня) слушают, с ним (со мной) считаются;
περνώ γιά... — считать себя..., воображать себя...;
περνάει γιά σπουδαίος — он из себя строит важную персону;
δεν θα σού περάσει не выйдет по-твоему;πώς (τα) περνάς (περνατε); — как поживаешь (поживаете)?;
μου πέρασε από το νου пришло в голову, я подумал;περνώ τα γυαλιά σε κάποιον — околпачить кого-л.;
καλά περάσαμε а) мы хорошо провели время; б) мы хорошо прожили -
8 какой
αντων.1. (ερωτηματική) ποιος; τι;какой ваш любимый цвет? ποιο χρώμα σας αρέσει περισαότερο;•-го вы мнения о нём τι γνώμη έχετε γι αυτόν;•
-ая нужда мне знать τι ανάγκη έχω να ξέρω•
к -ому выводу пришли? Σε τι συμπέρασμα κατα/.ήζατε;•
-ая польза мне от этого? τι ωφέλεια έχω εγώ απ αυτό;
2. (περιφρονητικά) τι, τι είδους•какой он учёный τι επιστήμονας είναι αυτός.
3. (αναφορ.) ποιος, τι•не знаю -ую книгу вам дать δεν γνωρίζω ποιο βιβλίο να σας δώσω.
|| που, οποίος•таких гвоздей -их вам нужно, у меня нет τέτοια καρφιά, που εσείς θέλετε, δεν έχω.
4. ένας, κάποιος• οποιοσδήποτε. || (σε συνδυασμό με αρνητ. εκφράσεις: неизвестно: неведомо, не знаю κ.τ.τ.) για ποιόν, για τι•он поехал в афины неизвестно по -им делам αυτός πήγε στην Αθήνα, χωρίς να ξέρουμε για υποθέσεις (άγνωστο για τι).
5. επιφ. τι•какой умный человек! τι έξυπνος άνθρωπος!•
какой добрый! τι καλός!•
-ое несчастие! τι δυστυχία!
εκφρ.какой бы то ни был (было) – οποιοσδήποτε, καθένας, όποιος και να είναι•какой ни (на)есть – οποιοσδήποτε, όποιος να είναι, όποιος σας αρέσει•хоть какой ή какой хотите – οποιοδήποτε, όποιο θέλετε•из -их – παλ. από ποιο κοινωνικό στρώμα•ни в -ую – με κανένα τρόπο, σε καμιά περίπτωση•где какой – ο καθένας εκεί που πρέπει•когда какой – το κάθε τι στον καιρό του•кому «• – ανάλογα με τον άνθρωπο•какой тут – άστ αυτά, έλα (σώπα) τώρα•какой там – τι είν αυτά (εκεί) που λες•какой там наши? – τι ζητάν οι δικοί μας εκεί;•-им образом? – πως; με τι τρόπο; -
9 кто
ктомест.1. вопр. ποιος, ποίος, τίς:кого вы встретили? ποιόν συναντήσατε;· о ком вы говорите? γιά ποιόν λέτε;· \кто там? ποιός εἶναι;· \кто он? ποιός εἶναι αὐτός·2. относ. ὁ ὀποιος, πού:\кто угодно ὁποιοσδήποτε, ὁ καθένας· тот, \кто ἐκείνος πού· \кто бы то ни́ был ὀποιος κι· ἄν εἶναι· не \кто иной как он αὐτός ὁ ἰδιος·3. не-οηρ.:\кто... \кто... οἱ μέν... οἱ δέ..., ἄλλοι μέν... ἄλλοι δέ...· \кто читает, \кто пишет ἄλλοι διαβάζουν, ἄλλοι γράφουν· \кто куда ὁ καθένας ὅπου θέλει· ◊ \кто в лес, \кто по дрова́ погов. ὁ καθένας τό χαβά του· спасайся \кто может! ὁ σώζων ἐαυτόν σω-θήτω! -
10 что
что 1чего, чему, чем, о чём αντων.1. (ερωτηματική)• τι•что мне теперь сделать? τι να κάνω τώρα;•
что случилось? τι συνέβηκε;•
что вы сказали? τι είπατε;•
что нового? τι νέα;•
о чём вы говорите? για τι μιλάτε; (περί τίνος μιλάτε;)• о чём вы думаете? τι σκέπτεστε;•
что это такое? τι ειν αυτό;•
ну что? λοιπόν τι;
2. (αναφ.) αυτό που, αυτό το οποίο• ό,τι•я знаю что вы хотите ξέρω, τι θέλετε•
я знаю, о чём думаете ξέρω, τι σκέπτεστε•
я вам прочту что вы хотите θα σας διαβάσω ό,τι εσείς θέλετε.
3. (αναφ.) οποίος, -α, -ο• που•книга, что лежит на столе το βιβλίο, που είναι πάνω στο τραπέζι•
то, что... αυτό, που...• я вижу то, что лежит на столе βλέπω αυτό, που είναι πάνω στο τραπέζι.
4. γιατί•что вы такой грустный? γιατί είστε έτσι θλιμμένος;•
что вы так долго не спите? γιατί τόση ώρα δεν κοιμάστε;•
а что? και γιατί;
5. επίρ. πόσο, τι•стоит эта книга? πόσο κοστίζει αυτό το βιβλίο.
|| πόσος, -η, -ο•что денег истрачено!πόσα χρήματα ξοδεύτηκαν!•
что сил истрачено! πόσες δυνάμεις ξοδεύτηκαν! (πάνε χαμένες!).
|| όσος, -η, -ο•что было у меня сил όσες δυνάμεις είχα.
6. κάτι (τι), τίποτε•если что знаешь, так скажи αν ξέρεις κάτι τι, πες το•
что чуть, в случае чего, бегите за мной σε περίπτωση που συμβεί κάτι, τρέξτε σε μένα.
7. τι•что за шум? τι θόρυβος είναι αυτός;•
что толку; что пользы; что хорошето τι νόημα, τι όφελος, τι το καλό.
8. ό,τι•всего что я знал, рассказал отцу όλα όσα ήξερα,τα είπα στον πατέρα.
|| ο οποίος, -α, -ο•старая черешня что посажена дедушкой η παλαιά κερασιά, που την είχε φυτέψει ο παππούς.
εκφρ.а -? – και τι;•до чего... – α) εξαιρετικά•до чего хорош! – εξαιρετικά καλός (εξαίσιος), β) ως που, σε τι (ποιόν) βαθμό•до чего ты меня довл – σε τι βαθμό (κατάσταση) με έφερες ή με κατάντησες!•к чему – γιατί, προς τι, για ποιο λόγο ή σκοπό•не к чему – δεν έχει κανένα νόημα, δε χρειάζεται, σε τίποτε δεν ωφελεί•ни к чему – (ως κατηγ.)• δε χρειάζομαι•тебе, мальчик, домой уйти, а здесь ты ни к чему – εσύ, μικρέ, να πας στο σπίτι, εδώ εσύ δε χρειάζεσαι•с чего – από τι, από που και ως που, για ποιο λόγο, γιατί, που βασιζόμενος•ни за что – σε καμιά περίπτωση, με κανένα λόγο•ни за что и ни за что ни про что – τελείως άδικα, άδικα των αδίκων, στα χαμένα, μάταια• (уж) на что τόσο πολύ, σε τέτοιο βαθμό•хоть бы что – (ως κατηγ.) είναι τελείως αδιάφορο•чего-чего, а... – βρε, τι είν αυτό... что ли (ль) τι, μήπως•что бы ни.... – όλο, οποιοδήποτε•что бы... – είθε, μακάρι, άμποτε•что ты (вы)! – (για θαυμασμό, φόβο) τι λες (λέτε)! (ну) что ж (же) (ενδοτικό) λοιπόν, τι (να γίνει), άλλος δρόμος δεν υπάρχει,παρά να... что (это) за α) τι είν αυτό•что это за бумаги – τι χαρτιά είν αυτά. β) τι• (για θαυμασμό, αγανάκτηση κλπ.) что за день сегодня! τι μέρα σήμερα!•что за здание! – τι (ωραίο) κτίριο!•что говорить – τι να πεις (είναι καλό, σωστό, άμεμπτο)•что ни (на) есть – ό,τι υπάρχει και δεν υπάρχει (όλα παντελώς)•чем не – και τι δεν έχει για, τι δεν ταιριάζει για... чем он не учный? τι έχει αυτός, που δεν του ταιριάζει για επιστήμονας;•во что бы то ни стало – οπωσδήποτε, με οποιοδήποτε μέσο και τρόπο•ни во что не ставить ή считать – δεν τον έχω, θεωρώ για τίποτε•ни с чем уйти (остаться, вернуть(ся) – φεύγω, μένω, επιστρέφω με αδεινά τα χέρια (άπρακτος).что 2ειδ. σύνδ.1. ότι, πως•я знаю что это правда ξέρω ότι αυτό είναι αλήθεια•
говорят, что он болен λένε πως αυτός είναι άρρωστος.
2. ότι, που•я счастлив что вас вижу είμαι ευτυχής που σας βλέπω.
3. όπως, σαν.4. χρον. σύνδ. παλ. μόλις, ευθύς, άμα.5. σύνδ. διαχωριστικός• τι..., τι...• что в городе, что в деревне что одно и тоже τι στην πόλη, τι στο χωριό что ένα, και το ίδιο.6. μόριο (στα λαϊκά τραγούδια)• τι• (στην αρχή του στίχου).εκφρ.только и..., что – αποκλειστικά, μόνο (ότι). -
11 είμαι
1.1) быть, существовать; иметься; ποιός ξέρει, αν θα είμαστε τού χρόνου кто знает, доживём ли мы до следующего года; είναι φόβος να πεθάνει есть опасение, что он умрёт; δεν είναι τρόπος να πεισθεί его невозможно убедить; 2) быть, находиться; είναι εδώ он здесь; ήσουν μακρυά; ты был далеко?; είμασταν περίπατο мы гуляли; ήταν στα ξένα он был за границей; είναι με τίς παντούφλεο он в домашних туфлях;είμαι με το μέρος σου — я на твоей стороне, я с тобой;
3) быть, происходить; случаться;τί είναι εδώ; что здесь происходит?; τί ήτανε; что случилось?, что произошло?; 4) быть (в каком-л. состоянии, настроении и т. п.); πώς είσαστε; как вы поживаете?, как вы себя чувствуете?;είμαι καλά — я чувствую себя хорошо;
είναι θυμωμένος он сердит;είμαι στο κέφι — быть в настроении;
5) участвовать, принимать участие;ήταν κΓ αυτός στο αντάρτικο он тоже участвовал в партизанском движении; 6) быть включённым (в список и т. п.);δεν είμαι στον κατάλογο των προσκεκλημένων — я не включён в список приглашённых;
7) (με γεν.) а) принадлежать;τίνος είσαι συ; ты чей?; τίνος είναι η βάρκα; чья это лодка?; τό σπίτι είναι τού πατέρα μου это дом моего отца; είναι κι' αυτός της παρέας он тоже из этой компании; б) (о возрасте): πόσων χρονών (или ετών) είσαι; сколько тебе лет?;είμαι εικοσιτριών χρονών — мне двадцать три года;
8):είμαι από — происходить, вести свой род;
είμαι από φτωχή οικογένεια — я из бедной семьи;
από πού είσαι; ты откуда?;είμαι από τη Μόσχα — я из Москвы;
9):γιά... — а) собираться (куда-л. и т. п.);είμαι γιά Θεσσαλονίκη — я собираюсь в Салоники, мне надо ехать в Салоники;
είμαστε γιά φευγάλα мы думаем бежать, нам надо бежать;б) быть достойным (чего-л.); είσαι γιά φίλημα ты достоин поцелуя; είναι γιά γέλια он смешон; 2. (в качестве вспомогат. гл.) 1) (в знач связки) быть; являться;εγώ είμαι 5 — то я;
είμαι νέος — я молод;
είμαστε έτοιμοι мы готовы;είμαστε καμμιά εικοσαριά нас около двадцати человек; ποιός είσαι; кто ты?; τί είναι αυτός; кто он такой?; τί ώρα είναι; который час?; τί καιρός είναι; какая погода?; είναι ζέστη тепло; είναι ψύχρα холодновато; είναι δροσιά прохладно; είναι κρύο холодно; είναι χειμώνας зима; είναι πολύ πρωΐ ещё раннее утро; είναι κοσμοπλημμύρα очень много народа, огромное скопление народа; 2) (употр, для образования сложных форм страд, залога):θα είμαι πεσμένος στο κρεββάτι — я лягу спать;
3. (с зависимым наклонением означает):1) собираться, намереваться;είμαι να πάω εξοχή — я собираюсь поехать за город;
2) предполагаться;ήταν να γίνει η παράσταση, μα ανεβλήθη должно было состояться представление, но было отложено; 3) суждено; ήταν να σπάσει к' έσπασε ему суждено было разбиться, и он разбился; 4) можно..., следует...; είναι να τα λες αυτά; разве можно такие вещи говорить?; είναι να τραβάει κανείς τα μαλλιά του! это такой ужас!; είναι να τρελλαθεί κανείς! от этого можно с ума сойтиI, от этого голова кругом идёт!; 5) настало, наступило время; καιρός είναι να σταματήσει пора остановиться, перестать; είναι ώρα να φεύγουμε время уезжать (уходить);§ είμαι της γνώμης ότι... — я думаю, моё мнение таково, что...; — я полагаю, что...;
είμαι σε θέση να... — я в состоянии, я могу;
είμαι σε διάθεση σας — я к вашим услугам;
είσαι με τα καλά (или στα καλά) σου; ты в своём уме?;δεν είσαι με τα καλά σου ты с ума сошёл, ты не в своём уме; άς είναι пусть будет так; όπως και (или κι') άν είναι как бы то ни было; τό φόρεμα αυτό δεν είναι πλέον (или πιά) της μόδας эта одежда уже не в моде; είναι τρία χρόνια πού... три года прошло с тех пор, как...; είναι πολύς καιρός πού δεν μιλήσαμε давно мы с вами не беседовали; είναι στο χέρι μου это в моих руках, это зависит от меня; είμαστε γιά να 'μαστέ вот мы какие молодцы!; καί πού 'σαι ακόμα! и это ещё не всё!; и что ещё будет!; όπου (καί) να 'ναι скоро, в скором времени; вот-вот; να 'ταν (καί) να... если бы...; τί 'σαι συ και τί 'μαι γώ калина себя хвалила; αυτός είναι πού είναι он таков, каков он есть; έ, αυτός είναι κι' αν είναι ψεύτης большего лгуна и не сыщешь!; πες μου με ποιόν πας, να σού πώ ποιός είσαι скажи мне, кто твои друзья, и я скажу тебе, кто ты -
12 πηγαίνω
(αόρ. (ε)πήγα) 1. αμετ.1) идти; ехать;πηγαίνω με τα πόδια — идти пешком;
πηγαίνω με το ποδήλατο — ездить на велосипеде;
2) ходить; посещать;πηγαίνω συχνά στο θέατρο — ходить часто в театр;
3) уходить, уезжать; отправляться;καιρός να πηγαίνουμε — пора уходить, уезжать;
4) проходить (о времени);πάνε πέντε χρόνια прошло пять лет; πάνε τα παλιά прошли старые времена; 5) быть к лицу, идти (тж. перен.); приличествовать, подобать; δεν πάει неприлично, неуместно; δεν σού πάει αυτό прям., перен. это тебе не к лицу; δεν πάει να λες ψέματα нехорошо лгать; 6) идти, использоваться; требоваться, уходить; μου πήγανε δυό χιλιάδες σε γιατρούς και φάρμακα у меня ушло две тысячи на врачей и лекарства; θα πάει πολύ τσιμέντο (на это) пойдёт много цемента; παν πολλά λεφτά ушло, потрачено много денег; τα κουρέλια πάνε γιά την κατασκευή χαρτιού тряпьё идёт на изготовление бумаги; 7) идти (о часах); действовать, работать; τό ρωλόϊ μου δεν πάει σωστά мой часы идут неправильно; 8) перен. идти (о делах и т. п.); обстоять; πώς πάει η υγεία (υπόθεση) σας; как ваше здоровье?; (ваши дела)?; πώς πάνε οι δουλειές; или πώς παν τα πράγματα; как идут дела?; πάνε καλά τώρα τα οικονομικά μου мой финансовые] дела идут хорошо; 9) дойти (до какого-л. уровня— о жидкости); наполниться или опорожниться (до какого-л. уровня — о сосуде); τό νερό πήγε ως τη μέση вода дошла до середины; η μποτίλλια πήγε ως τη μέση в бутылке осталась половина (содержимого); 10) пропадать; όλοι οι κόποι μου πάνε χαμένοι все мои труды пропадают даром; πάω χαμένος я пропал; πάει ο καημένος умер бедняга; 11) годиться, подходить; αυτό το χαρτί δεν πάει такая бумага не годится; 12) απρόσ. приближаться (о времени); πάει η ώρα εφτά скоро семь; πάει μεσημέρι скоро полдень; 13): πάω γιά... собираться стать кем-л., стремиться к чему-л., метить; πάει γιά γαμπρός он метит в зятья; § να προσγειωθώ идти на посадку; πάω μπρος (или μπροστά) а) быть во главе, возглавлять; б) продвигаться, преуспевать; τί πάει να πεί; что это значит?, что это означает?;πηγαίνω με κάποιον — дружить с кем-л.;
2. μετ.1) водить, вести;πηγαίνω κάποιον στον γιατρό — вести кого-л. к доктору;
2) нести, относить;πηγαίνω την βαλίτσα στο σταθμό — относить чемодан на вокзал;
3) ставить, делать ставку (в азартных играх);πάω ένα κατοστάρικο στο κόκκινο делать ставку в 100 драхм на красное;§ πηγαίνω στην τύχη ( — или στα κουτουρού) — идти наобум, наудачу;
πηγαίνω αντίθετα — идти вразрез с чём-л.;
τον πάω στο δικαστήριο подавать на кого-л. в суд;πάει στο καλό он (слава богу) ушёл; πού θα μού πάς; куда ты от меня денешься?, ты от меня не уйдёшь!; πάει κι' έρχεται а) он ходит туда и обратно; б) сойдёт; так себе; куда ни шло; δεν ξέρει πού πάν τα τέσσερα он ничего абсолютно не знает, он невежда; он ни бельмеса не понимает; από δω παν (κι') οι άλλοι ищи ветра в поле; άς πάει στην ευχή пусть с богом уходит; πήγαινε στο καλό уходи подобру-поздорову, оставь меня в покое; τον πήγα στην αστυνομία я заявил на него в полицию; τέσσερες να σε πάν подохни; πες μου με ποιόν πάς να σού πω ποιός είσαι скажи мне, кто твой друг, и я скажу тебе, кто ты;τα πηγαίνω καλά με κάποιον — ладить с кем-л., жить дружно;
δεν τα πάει καλά με τη γυναίκα του у него плохие отношения с женой;πάω (или πάει) καλύτερα состояние улучшилось (о больном); πού θα πάει αύτη η κατάσταση; чем всё это кончится?; πάω να τρελλαθώ απ' τον πόνο я с ума схожу от боли; ας πάει και το παλιάμπελο! мне ничего не жаль, не жалко денег (на что-л.); πάω πάσο я пас (в игре); στην υπόθεση αυτή πάω πάσο я не хочу вмешиваться в это дело; του πήγε πέντε πέντε (или ζουμί, ριπιτίδι) он струсил; πάει μακρυά η βαλίτσα или πάει σε μάκρος η δουλιά дело затягивается; πήγε γιά μαλλί και βγήκε (или κι' ήρθε) κουρεμένος посл, пошёл по шерсть, а вернулся стриженным; πήγε γιά μαμμή κι' έγινε (или κι' έκατσε γιά) λεχώνα посл, пошла по масло, а в печи погасло; Γιάννης πήγε Γιάννης ήρθβ погов, каким он был, таким и остался; όταν πήγαινες εσύ, εγώ γύριζα погов, яйца курицу не учат -
13 знать
знать 1ρ.δ.μ.1. μαθαίνω, πληροφορούμαι•-намерения противника μαθαίνω τις διαθέσεις του εχθρού•
знать о родных μαθαίνω για τους συγγενείς.
2. γνωρίζω, ξέρω•знать жизнь ξέρω τη ζωή•
знать математику ξέρω μαθηματικά•
знать действительность γνωρίζω την πραγματικότητα•
русский язык ξέρω ρωσική γλώσσα.
|| μπορώ, δύναμαι•теперь знаю писать, читать τώρα μπορώ να γράφω, να διαβάζω.
3. είμαι γνώριμος, γνωρίζομαι•я его знаю с детства γνωρίζομαι μ αυτόν από τα παιδικά χρόνια•
лично γνωρίζω προσωπικά.
|| ξεχωρίζω από τους άλλους•собака меня -ет το σκυλί με γνωρίζει.
4. καταλαβαίνω, εννοώ•я знаю зачем вы это говорите καταλαβαίνω γιατί το λέτε αυτό.
5. δοκιμάζω•он не знал с детства ни ласка, ни радости αυτός δε γνώρισε από τα παιδικά του χρόνια ούτε χάδι, ούτε χαρά.
6. ξέρεις, ξέρετε•я знатьешь, читал «Отверженные» В. Гюго εγώ, ξέρεις, διάβασα τους «Αθλιους» του Β. Ουγκό.
εκφρ.знать меру – δείχνω μετριοπάθεια, είμαι στα όρια•знать совесть – δείχνω συνειδητότητα, έχω επίγνωση•знать своё место – ξέρω που βρίσκομαι, ξέρω τι κάνω• είμαι σεμνός•знать про себя – ξέρω μόνο εγώ (για μυστικό)•знать толк в чём; знать прок в чём – παλ. ξέρω απο..., σκαμπάζω•знать цену – ξέρω τι αξίζει, σωστά εκτιμώ•граммоте – παλ. ξέρω γραφή και ανάγνωση, είμαι εγγράμματος•знать не знаю – δεν έχω ιδέα απ αυτά, δεν καταλαβαίνω τίποτε απ αυτά•не знать веку (ή износу) – αιώνιος, άφθαρτος, στερεός•не знать женщин – είμαι παρθένος•не знать сна, покоя, отдыха – δεν ξέρω τι θα πει ύπνος, ησυχία, ανάπαυση•не могу знать – δε μπορώ να καταλάβω•не знай себе – δεν ενδιαφέρεται για τίποτε άλλο παρά...•знай наших! – μάθε ποιοί (τι) είμαστε!•сам -ю; про это я -ю – γι αυτό ξέρω μόνος μου, είναι δική μου δουλειά•то и знай – διαρκώς, ακατάπαυστα•только и -ет, что... – τίποτε άλλο δεν κάνει παρά...- ем мы вас – σας ξέρομε (για δυσπιστία κ.τ.τ.)•как -ешь – όπως θέλεις•кто его -ет – ποιος τον ξέρει (είναι άγνωστο)•надо (ή пора) и честь – φτάνει, πρέπει να τελειώνομε πρέπει να φύγω•по наслышке знать – εχω ακουστά•я -ю с кем имею дело – ξέρω με ποιόν έχω να κάνω•я -ю, за ним много недостатков – ξέρω πως έχει πολλά ελαττώματα•как мне его не знать – πως να μην τον ξέρω•делайте как -ете – κάνετε όπως καταλαβαίνετε•я не знаю за собой никакой вины – δε θεωρώ τον εαυτό μου ένοχο για τίποτε•- ет кошка чьё мясо сьла – παρμ. ξέρει ο μάστορας που θα καρφώσει το καρφί ή ξέρει η πάπια που είν' η λίμνη.γνωρίζομαι, αναπτύσσω (πιάνω) σχέσεις. || δοκιμάζω, παίρνω πείρα.знать 2όπως φαίνεται, κατά τα φαινόμενα•знать он не придёт όπως φαίνεται αυτός δε θα έρθει.
знать 3-и θ.αριστοκρατία. -
14 зуб
-а, πλθ. зубы, -ов, κ. зубья, -ьев α.1. δόντι•коренной зуб ο τραπεζίτης•
молочный зуб ο γαλαξίας (γαλακτίας)•
глазевые -ы οι κυνόνοντες•
зуб мудрости ο φρονιμίτης•
вставные -ы τα βαλτά δόντια•
-ы передние τα μπροστινά δόντια (οι, κοπτήρες)•
-ы прорезались τά δόντια έσκασαν (αναφύησαν).
2. μτφ. κάθε οδοντοειδής εξοχή οργάνου•зубья! пилы δόντια του πριονιού.
εκφρ.зуб за зуб – τρωγώμαστε σαν τα σκυλιά•зуб на зуб не попадает – μου φεύγει το κατακλείδι (από κρύο, φόβο κ.τ.τ.)•- ами держаться – κρατιέμαι με τα δόντια (επίμονα δεν υποχωρώ)•- ы разгорелись – καίγομαι από την επιθυμία•глядеть ή смотрть в -ы – κοιτάζω με ποιόν έχω να κάνω και ανάλογα να συμπεριφερθώ•вооруженный до -ов – (εξ)οπλισμένος ως τα δόντια (σαν αστακός)•вырвать от -ов – αποσπώ από τα δόντια (με μεγάλη δυσκολία)•иметь зуб на кого ή против кого – έχω άχτι (αμάχη) για κάποιον•-ы на пол положить ή класть – δεν έχω τίποτε για να φάω, τα δόντια μου μένουν άπραγα•ломать –ы на чем – σπάζω τα μούτρα (αποτυχαίνω οικτρά)•показывать -ы – δείχνω τα δόντια (την κακία)•стиснуть -ы – σφίγγοντας τα δόντια (υπερεντείνοντας τις δυνάμεις)•- ы съесть на чём – έχει περάσει πολλά η καμπούρα μου, είνιαι πεπειραμένος (παθός зуб μαθός)•точить -ы – α) σου, του κλπ. έχω ράμματα για τη γούνα, β) τροχώ τα δόντια (ετοιμάζομαι αρπάξω)•чесать -ы – (απλ.)1 φλυαρώ• κουτσομπολεύω•навязло в –ах – πολύ τον (την κλπ.) βαρέθηκα•не по -ам – δεν είναι για τα δόντια (σου, του κ.τ.τ.)•ни в зуб толкнуть – δεν ξέρω γρυ, δε σκαμπάζω τίποτε•сквозь -ы (говорить, бормотать κλπ.) – μουρμουρίζω, μεμψιμοιρώ. -
15 спросить
-ошу, -осишь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. спрошенный, βρ: -шен, -а, -оρ.σ.1. ρωτώ, ζητώ να μάθω, να πληροφορηθώ•спросить фамилию ρωτώ ποιο είναι το επώνυμο•
спросить о здоровье ρωτώ για την υγεία, εξετάζω, σηκώνω μαθητή να πει το μάθημα.
2. ζητώ να μου δοθεί•спросить разрешение ζητώ άδεια•
спросить совет ζητώ συμβουλή.
3. απαιτώ•сколько за это спросишь? πόσο θα ζητήσεις γι αυτό;
1. ζητώ (άδεια να κάνω κάτι), ρωτώ•кого ты -ился? ποιόν ρώτησες; από ποιόν πήρες άδεια;•
-ись у начальника ρώτησε το διευθυντή (προϊστάμενο).
2. ζητώ ευθύνες, λόγο, λογαριασμό•ты виновен, а -осится у меня εσύ φταις, όμως από μένα θα ζητήσουν ευθύνες.
3. βλ. ενεργ. φ. (1, 2 σημ.). -
16 не
не 1μόριο αρνητικό1. δεν, δε• μη(ν) όχι•я не хочу εγώ δε θέλω•
я не пойду домой εγώ δε θα πάω στο σπίτι•
не люблю его δεν τον αγαπώ•
он не благоразумен αυτός δεν είναι συνετός•
это не может не удаться αυτό δεν μπορεί να μην επιτευχθεί•
быть или не быть! να ζει κανείς ή να μη ζει!•
он так жаден, что -ест, а пожирает είναι τόσο λαίμαργος, που δεν τρώγει, αλλά καταβροχθίζει•
не бери μην παίρνεις•
он ехал не с сыном αυτός ταξίδευε όχι με το παιδί (χωρίς το παιδί)•
он кричит, а не пот αυτός γκαρίζει, δεν τραγουδάει•
я не сомневаюсь, что он прав δεν αμφιβάλλω ότι αυτός έχει δίκαιο•
никогда не лгите ποτέ μη λέτε ψέματα•
не сегодня, так завтра αν όχι σήμερα, αύριο (θα γίνει).
|| (με ρ.) δεν, μην•не могу не согласиться δεν μπορώ να μη συμφωνήσω•
не могу не признать δεν μπορώ να μην αναγνωρίσω (παραδεχτώ).
|| σχεδόν•работает и не работает εργάζεται και δεν εργάζεται, ούτε δουλεύει ούτε δεν δουλεύει•
горит не горит καίει και δεν καίει, σχεδόν δεν καίει.
2. (μαζί με συνδέσμους)• ειδεμή, άλλως, αλλιώτικα, διαφορετικά, σε αντίθετη περίπτωση•уходи не то плохо тебе будет φεύγα, διαφορετικά θά χεις κακά ξεμπερδέματα.
εκφρ.не то что..., а... – όχι (το)..., αλλά...• не то чтобы..., а... όχι (για) να.., αλλά...• не то чтобы не..., а... όχι (για) να μην..., αλλά...• не кто иной (другой), как... όχι κανένας άλλος, παρά...• не только..., но... όχι μόνο..., αλλά...,• не только..., но и.... όχι μόνο..., αλλά και....• не столько сколько..., όχι τόσο, όσο...• не настолько... чтобы... όχι τόσο (σε τέτοιο βαθμό), ώστε...• хотя не..., но (однако).... αν και δεν..., όμως...• тем не менее εν τούτοις, και όμως.не 2(πάντοτε τονιζόμενο)• δεν•не за что благодарить δεν αξίζει να ευχαριστήσεις•
не за что купить δεν έχω (χρήματα) να αγοράσω•
не для чего говорить.об этом δεν θέλω κουβέντα γι αυτό•
мне не для чего его видеть δε θέλω (ούτε) να τον βλέπω•
не к чему (не зачем) туда ходить δεν υπάρχει λόγος να πηγαίνω εκεί•
не у кого спросить δεν υπάρχει κανένας να ρωτήσω•
не о чем писать δεν έχω τι να γράψω•
не о чём говорить δεν έχω τι να πώ•
мне не к кому обратиться δεν έχω αε ποιόν να απευθυνθώ•
не за что τίποτε παρακαλώ, (απάντηση στο ευχαριστώ κάποιου).
εκφρ.не раз – όχι μια φορά (πολλές φορές, επανειμμένα)•ему было не по себе – αυτός δεν αισθανόταν καλά. -
17 не
не Iчастица отриц. ὄχι / δέν, μή[ν] (с глаголом):я не хочу δέν θέλω· не знаю, что делать δέν ξέρω τί νά κάνω· там не было места ἐκεῖ δέν ὑπήρχε θέση· не говори́ ничего́ μήν πεϊς τίποτα· это совсем не τό αὐτό εἶναι ἐντελῶς διαφορετικό· разве вы не читали статью в газете? μά δέν διαβάσατε τό ἀρθρο στήν ἐφημερίδα;· он не очень хороший человек δέν εἶναι καλός ἄνθρωπος' ее не узнать Εγινε ἀγνώριστη· им не уйти́ от ответа θά δώσουν λογο· не могу не согласиться δέν μπορώ νά μή συμφωνήσω· не хотите ли пойти́ в театр? θά θέλατε μήπως νά πᾶτε στό θέατρο;· кто не знает... ποιος δέν ξέρει...· как не помочь... πως νά μή βοηθήσει κανείς·2. в составе сложных союзов:не то разг εἰδεμή,. ἐν ἐναντία περιπτώσει· уходи́, не то плохо будет φύγε, είδεμή θά βρεις τό μπελά σου· не то... не то... ή... ή...· не то ехать не то нет νά πάω νά μήν πάω, δέν ξέρω νά φύγω ἡ νά μή φύγω· не кто нно́й как... αὐτός ὁ ἰδιος· не только, но и... ὄχι μόνον, ἀλλά καί...· ◊ ему не до развлечений δέν εἶναι γιά διασκεδάσεις· ему не до меня δέν ἔχει καιρό ν' ἀσχοληθεί μαζί μου· чуть не... παρά λίγο· едва не... σχεδόν не за что (в ответ на благодарность) παρακαλώ, τίποτε· не раз πολλές φορές, πολλάκις· ему́ было не по себе αἰσθανότανε τόν ἐαυτό του ἀσχημα· тем не менее κι ὀμως, πλήν ὀμως, παρ· ὀλα αὐτά.не II(отделяемая часть местоимений некого, нечего) δέν:не у кого спросить δέν ὑπάρχει κανένας νά ρωτήσουμε· не с кем поговорить δέν ὑπάρχει ἀνθρωπος νά μιλήσουμε μαζύ του· не к кому обратиться δέν ἔχω σέ ποιόν νά ἀποταν-θῶ· не о чем говорить δέν ἐχουμε τί νά ποῦμε· не на что жить δέν ἐχει τά προς τό ζήν. -
18 θέλω
(αόρ. (η)θέλησα) 1. μετ.1) хотеть, желать (чего-л.); δεν το ήθελα я этого не хотел;.τί με θέλετε; — зачем я вам нужен?, что вам от меня нужно?;
θέλει το καλό (κακό) μου — он желает мне добра (зла);
χωρίς να το θέλω — бессознательно, ненамеренно;
2) любить;αυτός δεν την θέλει — он её не любит; — он не хочет на ней жёнить9я;
δεν θέλω αντιρρήσεις — я не люблю возражений;
3) хотеть, требовать;αυuτό το πράγμα θέλει προσοχή — это дело требует внимания;
πόσο θέλει γιά...; — сколько он хочет, сколько он просит за...?;
θέλει ό, τι πεί να γίνεται — он требует, чтобы то, что он сказал, было сделано;
4) искать;ποιόν θέλετε; — кого вы ищете?;
5) быть должным;μου θέλεις ένα εκατοστάρικο — ты мне должен сто драхм;
2. αμετ. хотеть, желать;τί θέλετε; — что вам угодно?;
όπως θέλετε — как хотите, как вам угодно;
όπως θέλω — по-своему;
αυτό -ει δέκα μέρες ως πού να... нужно (требуется) десять дней, чтобы...;3. (с зависимым наклонением) 1) хотеть,, желать; иметь намерение;θέλω να σε δω — я хочу тебя видеть;
θα ήθελα να... мне бы хотелось...;θέλω ο γιός μου να γίνει γιατρός — я хочу, чтобы мой сын стал врачом;
2) любить (что-л, делать);θέλει να παινεύεται — он любит хвастаться;
] 3) пытаться, пробовать;θέλω να φύγω — пытаться удрать;
] 4. απρόσ. надо, нужно;δεν θέλει βιάσιμο — не надо спешить;
αυτός θέλει ξεσκέπασμα — его следует разоблачить;
θέλει ξύλο — его следует поколотить, наказать;
θέλω υπομονή — нужно терпение;
5. уст.1) (служит для образования будущего времени и условного наклонения):θέλει γράφω (γράφεις, γράφει κ. λ. π.) — я буду (ты будешь, он будет и т. д.) писать;
θέλει γράψω (γράψεις, γράψει κ. λ. π.) — я напишу (ты напишешь, он напишет и т. д.);
ήθελε γράφουμε мы бы написали;ήθελε γράψετε вы бы уже написали; 2) (с неспрягаемой формой или старым инфинитивом служит для выражения будущего времени и условного наклонения):θέλ (θέλεις, θέλει κ. λ. π.) γράφει — я буду (ты будешь, он будет и т. д.) писать;
θέλω (θέλεις, θέλει κ. λ. π.) γράψει — я напишу (ты напишешь, он напишет и т. д.);
ήθελον γράφει я бы (на)писал;ήθελον γράψει я бы уже написал;§ θέλεις (καί) δε -εις — или θέλοντάς και μη — хочешь не хочешь, волей-неволей;
θέλω να πω — хотеть сказать; — иметь в виду;
άς γίνει ό, τι θέλει — будь, что будет;
θέλεις κάτσε, θέλεις φύγε — или оставайся, или уходи;
τί θέλεις, τί γυρεύεις — или τί τα θέλεις — так или иначе; — в любом случае, безусловно;
τί θέλει να πεί αυτό; — что это значит?;
λίγο ήθελα να... я чуть было не...;τα θέλει — а) он сам напрашивается на это; — б) они любит флиртовать;
τό καλό πού σού θέλ... — мой тебе совет...;
θέλει σώνει και καλά — он хочет во что бы то ни стало; — он настаивает;
θέλεις να 'χεις — погов, того же и тебе желаю;
ποιός στραβός δε θέλει το φως του; — погов, какой слепой не хочет стать зрячим?, кто же этого не хочет?
-
19 кошка
кошка 1-и θ., γεν. πλθ. -шек.1. γάτα, γατί, γαλή. || γούνα από δέρμα γάτας.2. αιλουροειδές ζώο.3. τσιγκέλι, άγκιστρο, συσκευή ανέλκυσης αντικειμένων από το βυθό.4. όργανα οδοντωτά (για στερέωση).5. είδος πλεχτού μαστιγίου.εκφρ.знает -, чьё мясо съела – ξέρω με ποιόν έχω να κάνω•как кошка с собакой – σαν η γάτα με το σκυλί (μαλώνουν)•как угорелая кошка – σε έξαλλη κατάσταση•-и скребут на душе ή на сердце – σπαράζει (ραγίζεται) η καρδιά, λυπούμαι κατάκαρδα•чёрная кошка пробежав ή проскочила между кем – λογομάχησαν, φιλονίκησαν•- и-мышки – η γάτα και το ποντίκι (παιγνίδι).кошка 2-и θ.βυθός αμμώδης ή χαλικώδης.
См. также в других словарях:
ποιόν — το, ΝΑ 1. το σύνολο τών στοιχείων που συνθέτουν τον χαρακτήρα ενός υποκειμένου ή ενός αντικειμένου, το εσωτερικό γνώρισμα ή η ιδιαίτερη φύση του («το ποιόν τού ήχου») 2. (λογ.) το διακριτικό γνώρισμα τών όντων το οποίο υποπίπτει στις αισθήσεις… … Dictionary of Greek
πώς — πῶς ΝΜΑ 1. (στην αρχή ευθείας ερώτησης με τροπική σημασία προκειμένου να δηλώσει απορία, έκπληξη, θαυμασμό, δυσαρέσκεια, αμφιβολία) με ποιον τρόπο; (α. «πώς να συμπληρώσω αυτή την αίτηση;» β. «πώς δεν αρρώστησες ύστερα από τόση ταλαιπωρία!» γ.… … Dictionary of Greek
τίς — τί, ΝΜΑ, και ηλειακός και λακων. τ. τίρ Α (ερωτ. αντων.) 1. (σε ευθεία ερώτ.) ποιος (α. «τίνος είναι το παιδί;» β. «ὦ ξεῑνοι, τίνες ἐστέ;», Ομ. Οδ.) 2. (το ουδ.) τί (ως έκφραση θαυμασμού ή περιφρόνησης) πόσο (α. «τί ωραίο σπίτι!» β. «τί κακός που … Dictionary of Greek
συντακτικό — Μελέτη των συντακτικών αξιών των γλωσσικών τύπων. Από τους διάφορους τομείς έρευνας, που κληρονόμησε η σύγχρονη γλωσσολογία από την παραδοσιακή κανονιστική γραμματική, το σ. είναι εκείνο που θέτει τα περισσότερα προβλήματα. Κατά την αρχαία και τη … Dictionary of Greek
καμπάνα — Κρουστό ηχητικό όργανο, που αποτελείται από ένα κοίλο σώμα με χαρακτηριστική μορφή, συνήθως από μπρούντζο (περίπου 80% χαλκό και 20% κασσίτερο, ενώ ίχνη από άλλα μέταλλα δίνουν στον ήχο της ειδικούς τόνους). Η κ. αρχίζει να δονείται παλμικά, όταν … Dictionary of Greek
Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής — Επίσημη ονομασία: Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής Συντομευμένη ονομασία: ΗΠΑ (USA) Έκταση: 9.629.091 τ. χλμ Πληθυσμός: 278.058.881 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Ουάσινγκτον (6.068.996 κάτ. το 2002)Κράτος της Βόρειας Αμερικής. Συνορεύει στα Β με τον… … Dictionary of Greek
αγωγή — I Η εξελικτική διαμόρφωση της προσωπικότητας του ανθρώπου, μέσω της επίδρασης που ασκεί το φυσικό και κυρίως κοινωνικό περιβάλλον πάνω στις βιολογικές καταβολές του ατόμου. Συνεπώς, η α., όσο και η ίδια η ζωή του ανθρώπου, υπογραμμίζει την… … Dictionary of Greek
κλασικισμός — Αισθητική θεωρία η οποία υποστηρίζει ότι το αντικείμενο της τέχνης είναι μια παγκόσμια, αιώνια και αναλλοίωτη ιδέα του ωραίου. Το ωραίο, κατά την άποψη των υποστηρικτών της θεωρίας αυτής, προϋποθέτει την ύπαρξη ρυθμού, μέτρου και ήρεμης… … Dictionary of Greek
αξία — Όρος που χρησιμοποιείται στην οικονομική γλώσσα, όπου σημαίνει τη σημασία που ο άνθρωπος αποδίδει σε ένα αγαθό. Η θεωρία της α. αποτέλεσε για πολύ καιρό ένα από τα θεμελιώδη σημεία της πολιτικής οικονομίας, επειδή οι οικονομολόγοι πίστευαν πως… … Dictionary of Greek
τέχνη — Σε γενική έννοια, τ. ονομάζεται κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα που, χρησιμοποιώντας διάφορες γνώσεις, τις εφαρμόζει για την πραγματοποίηση ενός ορισμένου σκοπού. Η εκδοχή αυτή περικλείει με τη σειρά της 3 ξεχωριστές έννοιες του όρου: την αισθητική… … Dictionary of Greek
Φιλοθέη, Μπενιζέλου — (Αθήνα 1522 – 1589). Νεομάρτυς. Κόρη του Αθηναίου προύχοντα Άγγελου Μπενιζέλου, η Φ. (το αρχικό της όνομα ήταν Ρεσούλα ή Ρεγούλα) φαίνεται ότι έλαβε μόρφωση, σπάνια για γυναίκα την εποχή εκείνη. Μετά τη χηρεία της –σε ηλικία 17 μόλις ετών– έγινε… … Dictionary of Greek
